woensdag 6 december 2017

Ulrik Huber (1636 - 1694) vergeleken met Spinoza (1632 – 1677)


Ulrik Huber was Fries advocaat en hoogleraar in de rechtsgeleerdheid aan de Universiteit van Franeker en een politiek filosoof die, als gematigd cartesiaan, een theorie van het republicanisme ontwierp die de politieke structuur van de Republiek rechtvaardigde zonder zover te gaan als Spinoza [cf. wiki]. Ulrik Huber, definieerde imperium als de wil om een staat, een politiek lichaam te vormen. [Cf.]

Het boek dat ik hier signaleer vergelijkt o.a. Huber en Spinoza.

En ook al is het eigenlijk weinig zinvol vanwege die belachelijke hoge prijzen (ik zal het zeker niet aanschaffen), toch moet ik voor mijn gevoel hier mededelen dat gaat verschijnen:

Atsuko Fukuoka (University of Tokyo and Goethe University Frankfurt), The Sovereign and the Prophets. Spinoza on Grotian and Hobbesian Biblical Argumentation. Leiden: Brill, January 2018 -€138,00

Tracing key biblical topics recurrent in Grotian and Hobbesian discourses on the church-state relationship, The Sovereign and the Prophets deciphers Spinoza’s Old Testament interpretation in the Theologico-political Treatise and elucidates his effort to establish what Hobbes could not adequately offer to the Dutch: the liberty to philosophize. Fukuoka develops an original method for understanding seventeenth-century biblical arguments as a shared medium of discussion. Her in-depth analysis reveals the discourses converged on the question ‘who stands immediately underneath God to mediate His will to the people’. This paradigmatic theme not only diachronically linked major theoreticians—from the Remonstrants such as Grotius to the anti-Hobbesian jurist Ulrik Huber (1636–1694)—, but also synchronically built the axis of resonances and dissonances between Leviathan and the Theologico-political Treatise.

James Thomson (1834-1882) de sombere Schotse dichter schreef ook "A few words on the system of Spinoza"

Rob Kramer gaf mij “nog een tip, misschien minder interessant door de inhoud, maar van een bijzonder boeiende Schotse dichter. James Thomson, A few words on the system of Spinoza.” Alleen al vanwege deze sympathieke tip neem ik in dit blog graag dit artikel dat tien bladzijden in druk omvat over. De dichter was mij tot heden niet bekend, maar nu ik informatie over hem zoek blijkt hij een periode zeer getormenteerde gedichten geschreven te hebben in een tijd waarin hij in een diepe crisis over de zinloosheid van alles verkeerde.
De Schotse dichter publiceerde onder het pseudoniem Bysshe Vanolis en om hem te onderscheiden van een vroegere dichter James Thomson (1700 – 1748) wordt achter zijn naam vaak B.V.  geplaatst. Hij werd vooral bekend om zijn lange gedicht 'The City of Dreadful Night' (1874) [cf. en.wikisource en op Gutenberg] The City of Dreadful Night kwam voort uit de strijd die Thomson het laatste tiental jaren voerde met alcoholisme en chronische depressie. Hij raakte steeds geïsoleerder van vrienden en de samenleving in het algemeen. [cf. nl.wikiedia]. Ik citeer enige strofen:

And I have searched the highths and depths, the scope
Of all our universe, with desperate hope                    35
  To find some solace for your wild unrest.


And now at last authentic word I bring,
Witnessed by every dead and living thing;
  Good tidings of great joy for you, for all:
There is no God; no Fiend with names divine                 40
Made us and tortures us; if we must pine,
  It is to satiate no Being's gall.


It was the dark delusion of a dream,
That living Person conscious and supreme,
  Whom we must curse for cursing us with life;              45
Whom we must curse because the life he gave
Could not be buried in the quiet grave,
  Could not be killed by poison or the knife.
....
Hij schreef twee artikelen over Spinoza
James Thomson, “A few words on the system of Spinoza.” In Secularist (June 10, 1876)
Opgenomen in: James Thomson (B.V.), Essays and phantasies by James Thomson. London: Reeves & Turner, et al, 1881 [cf. en.wikisource over hemzelf en wikisource over zijn essays]
James Thomson, “The B-centenary of Spinoza, M. Renan's Adress," in: Secularist (March 10, 1877)
Zie verder
Hierna volgt het artikel uit 1876, waaruit ik dit destilleer:

Shabbatai Zevi (1626 - 1676)


Sabbatai Zevi in 1665
Terwijl ik in Simon Schama, De geschiedenis van de Joden. Deel 2 Erbij horen 1492-1900 [Atlas/Contact, 22 november 2017, cf. blog] midden in zijn uitgebreide en boeiend geschreven verhaal over Sjabtaj Tzvi (zoals hij het schijft) en zijn 'ontdekker' Natan Eliahoe Asjkenazi zit, kom ik op de NewWorld Encyclopedia een uitgebreide pagina tegen over Shabbatai Zevi (1626 - 1676). Ik vind het wel nuttig dat hier te melden en er de link heen te geven.
Spinoza wordt ook genoemd in deze zin: "A distinguished German scholar, Heinrich Oldenburg, wrote to Baruch Spinoza: "All the world here is talking of a rumor of the return of the Israelites... to their own country... Should the news be confirmed, it may bring about a revolution in all things" (Spinozae Epistolae No 33).
 
Het eventuele antwoord van Spinoza kennen we niet. We kunnen alleen maar vermoeden hoe hij er tegenover stond; hij zal er een duidelijke illustratie in gezien hebben van de goedgelovigheid van vele joden en de grote bereidheid om in 'profeten en messiassen' te geloven  - de grote behoefte eraan (lees alleen maar de Voorrede vande TTP).

dinsdag 5 december 2017

Piero Martinetti (1872 – 1943) schreef “een meesterwerk van de Spinozistische literatuur”

Hij was professor in de filosofie, in het bijzonder de theoretische en morele filosofie. Hij onderscheidde zich omdat hij een van de weinige universiteitsprofessoren was, en de enige Italiaanse universiteitsfilosoof, die weigerden de eed van trouw aan het fascisme af te leggen.
Na zijn studie in Turijn en Leipzig en een hoogleraarschap in filosofie op middelbare scholen, werd hij professor in de theoretische en morele filosofie aan de Literatuurwetenschappelijke Academie van Milaan. Hij publiceerde een Inleiding tot de metafysica (1904), Spiritueel brevier (1922), Vrijheid (1928).
Nadat hij de eed van loyaliteit aan het fascisme had geweigerd, werd hij in 1931 met emeritaat gezonden. Hij trok zich terug in de villa van Spineto, een gehucht Castellamonte, in de buurt van zijn geboorteplaats. Van 1932 tot aan zijn dood wijdde hij zich uitsluitend aan persoonlijke filosofische studies en aan de redactie van de Rivista di Filosofia. Hij vertaalde zijn favoriete klassiekers (Kant, Schopenhauer), bestudeerde Spinoza diepgaand. Verder schreef hij Jezus Christus en het christendom (1934); Rede en geloof (1934), Het evangelie (1936); en monografieën over Hegel en Kant (1943)

maandag 4 december 2017

Can we avoid the dark night of Spinozism, a night in which all facts appear to be necessary?



Met deze intrigerende kop attendeer ik in dit blog op het feit dat online ’t PDF te vinden is van
A Companion to Philosophy of Religion. Second Edition. Edited by Charles Taliaferro, Paul Draper, and Philip L. Quinn. John Wiley & Sons, Ltd., 2010 – [PDF]
Enige malen komt ook Spinoza en Spinozisme in dat werk voorbij. Zo treffen we in hoofdstuk 43 van WILLIAM L. ROWE "Cosmological Arguments", deze zin aan waaruit ik de kop destilleerde:
One objection to PSR is that it cannot avoid the dark night of Spinozism, a night in which all facts appear to be necessary.

zondag 3 december 2017

Eerste druk van de Ethica-vertaling van Van Suchtelen als e-book beschikbaar


 
Books Pub heeft in juni 2017 de Ethica van Benedictus de Spinoza in een Nederlandse vertaling op de markt gebracht - met deze cover. Wanneer je bij Bol.com op ‘inkijkexemplaar’ klikt, krijg je te zien dat het gaat om de vertaling die Jhr. Dr. Nico van Suchtelen in 1915 bij de Wereldbibliotheek uitbracht. Die is nu dus als e-book à €2,99 verkrijgbaar. Het lijkt daar op die Bol.com-pagina alsof het ook voor €34,99 als paperback wordt verkocht, maar dat is een vergissing, want als je dat laatste bedrag aanklikt, blijkt de Ethica-vertaling van Van Buuren bedoeld te zijn.
Door de zgn. Library Of Alexandria werd deze Van Suchtelen-vertaling al eerder, in 2015, als E-book uitgegeven.

De tweede, slechts licht gewijzigde druk uit 1928 is overigens gratis bij de DBNL in te zien of als PDF te downloaden.

Feofan [Theophan] Prokopovitsj (1681-1736) bestreed Spinoza



Russisch theoloog en politicus, reisde op jonge leeftijd door West-Europa, werd in 1721 aartsbisschop van Novgorod. Prokopovich hielp Peter de Grote met zijn kerkelijke hervormingswerk en werd zelf hoofd van de nieuwe heilige synode. Als theoloog werd hij beïnvloed door de protestanten; schreef een reeks literaire geschriften en een historisch werk over Peter de Grote. [Cf.]
 
Hoewel haast onvoorstelbaar, maar de uitvoerige en gedegen Jonathan Israel heeft dat van diens Spinozabestrijding niet. Ik neem hier over wat hij wel heeft in hoofdstuk 12 van Verlichting onder vuur, dat vooral handelt over tsaar Peter de Grote en getiteld is: ‘Verlicht despotisme’: autocratie, geloof en verlichting in Oost- en Zuidoost-Europa (1689-1755). Daarna voeg ik er uit andere literatuur e.e.a. aan toe. Het volgende begint op p. 368: