zaterdag 13 januari 2018

Karel D'huyvetters ontraadselt omschrift Spinoza-penning


Op zondag 10 december 2017 maakte ik met het blog “Gelukkige bezitter van dé twee Spinoza-gedenkpenningen”, bekend dat iemand zo genereus was geweest om mij als waardering voor ruim tien jaar werk aan het Spinoza-blog de in 1927 geslagen Spinoza-gedenkpenning te doen toekomen.

[zie hier een grotere afbeelding van de penning in het Amsterdam Museum]
Ik gaf in dat blog e.e.a. aan informatie over de medaille en schreef o.a.
“Het randschrift is van mr. dr. J.B. Kan: en facies Spinosa animis evellere nati.”
Toen daarna iemand mij via de e-mail vroeg of ik de vertaling ervan kon geven, heb ik Rob van der Hoeden, die mij ook wel met Latijn helpt, gevraagd of hij het voor me kon vertalen. Hij kwam er niet uit en ging op internet op onderzoek uit (wat ik uiteraard ook al had gedaan), en verbaasde zich er – met mij – over dat je de tekst nergens vertaald ziet. Wel vertelde hij me dat wat ik met ‘randschrift’ aanduidde in de wereld van de numismatiek met ‘omschrift’ werd aangeduid [cf.]. Hij vroeg vervolgens Karel D’huyvetters om een vertaling. Die kwam er vlot uit en heeft er inmiddels een publicatie over op academia.edu geplaatst. Hij vertaalt het aldus (waarbij duidelijk werd dat ik Spinosa niet in hoofdletter had moeten zetten, hoewel het uiteraard wel een allusie op zijn naam is):

Ziehier (en) het aangezicht (facies) van de man die geboren was om (nati) aan het gemoed van de mensen [from the minds] (animis) stekelige zaken (spinosa) te onttrekken (evellere).
Of: dit is het gelaat van de man die de mensen van hun angsten bevrijdt.
Met in RE*NATI waarschijnlijk een allusie op Descartes.

vrijdag 12 januari 2018

Met Van Buuren en zijn Ethica-vertaling de natuur in

[Daaraan voorafgaand op zaterdagmiddagen van 14.00 tot 16.00 uur 31/3 - 14/4 - 28/4 - 26/5 - 9/6 bij de Spinoza Kring Soest, cf.
En vervolgens van 10 juni 2018 tot 16 juni 2018 spreekt Maarten van Buuren in St.-Etienne-des-sorts over Spinoza, De grootste Nederlandse filosoof allertijden in hoofdlijnen - bij Centre Erasme, cf.]

woensdag 10 januari 2018

Vanavond niet vergeten: naar Spinozist in Culemborg

Zie ook op Facebook.

En zie Gary Sugar's retweet van Benedict de Spinoza,
waarbij hij in het internettaaltje, waarin IMO staat voor "In My Opinion" meedeelt:
"IMO her explanation of freedom in the linked PDF is correct."
Goed dat hij daarop wijst - iets wat ik nog vergat.

Spinoza op zijn bootje..

...van de Zwanenburgwal richting de Amstel, misschien naar de joodse begraafplaats in Ouderkerk a/d Amstel?
 [Foto van Maria Celdrán op Imgrum]

maandag 8 januari 2018

Steven Nadler bespreekt uitgebreid en waarderend Le Clan Spinoza van Maxime Rovere


Op books&ideas.net verscheen vandaag de bespreking door Steven Nadler van het vorig jaar verschenen boek van Maxime Rovere, Le Clan Spinoza.

 
Maxime Rovere, schreef met Le clan Spinoza [Paris: Flammarion, 2017 - 560 p.] een “engaging, entertaining, and informative (and, for the most part, very true to the facts) historical novel/novelistic history.” Aldus het eindoordeel van Nadler.

Hij vindt dat op een enkel puntje na, Rovere de historische feiten nauwkeurig volgt, waarbij hij behoorlijk knap vanuit inleving geloofwaardige gesprekken waar niemand bij was beschrijft. Nadeel is wel dat voor de niet kenner moeilijk zal zijn om het onderscheid tussen feit en fictie steeds te maken.

Hij gaat in discussie met Rovere’s verklaring voor de Herem, waarin hij meegaat met Odette Vlessing, die in “The Excommunication of Baruch Spinoza: The Birth of a Philosopher” [in Jonathan Israel and Reinier Salverda, eds., Dutch Jewry: Its History and Secular Culture, 1500-2000. Leiden: Brill, 2002, 141-72.] dat het feit dat Spinoza zich door de rechter onvolwassen liet verklaren, waardoor hij onder de schulden van zijn vaders zaak uitkwam, hetgeen veel kwaad bloed in de Sefardische gemeenschap moet hebben doen vloeien; kortom dat dát de zware herem zou verklaren. Ik ben het met Nadler eens dat er zwaardere redenen waren, zoals de in de ban aangeduide maar niet benoemde “vreselijke ketterijen”, voor zo’n zware ban geweest moeten zijn.

Tot slot vindt hij dat Maxime Rovere aan het eind wel enige lovende woorden had kunnen wijden aan het vele speurwerk naar Spinoza en de 17e eeuw dat door allerlei deskundigen is gedaan en op basis waarvan hij dit boek heeft kunnen maken.
Maar de waardering voor dit boek spat er van af.

Steven Nadler, « Everything You Always Wanted to Know about Spinoza », Books and Ideas  , 8 January 2018. ISSN : 2105-3030. URL

Guttorm Fløistad (geb. 1930) Noors filosoof maakte diepgaand studie van en schreef veel over Spinoza


Zijn naam was ik al wel tegengekomen, maar ik had nooit bijzonder op hem gelet. Toen ik in zijn laatste hieronder vermelde boek snuffelde, wilde ik meer over hem weten en stelde vanuit de Duitse Spinoza Bibliografie zijn lijstje werken over Spinoza samen, en toen bleek dat ik vier van zijn essays in de diverse verzamelbundels in de kast had staan, begon ik hem te lezen, wat ik eerder nooit deed. En ik ontdekte een bijzondere geleerde en kennelijk een geïnspireerde didacticus. Dus hier ‘zijn’ blog.
Na zijn middelbare school werd hij militair; daarna studeerde hij van 1956-58 aan de Freie Universität Berlin en werd voltijds filosoof. Hij studeerde in 1963 af aan de universiteit van Oslo en studeerde aan het King's College, Universiteit van Londen, waar hij in 1967 het Ph. D.-diploma behaalde met The Problem of Understanding in Spinoza's Ethics . Hij was van 1962-64 wetenschappelijk assistent voor Arne Næss aan de Universiteit van Oslo, van 1964-65 research fellow bij de British Council en van 1966-71 universitaire fellow in Oslo. In de jaren 1972-1975 was hij docent filosofie aan de universiteit van Oslo, en van 1975-97 was hij hoogleraar Ideeëngeschiedenis aan dezelfde universiteit. [Van de pagina over Guttorm Fløistad in ‘t Norsk biografisk leksikon [Cf.]. Hij publiceerde over de filosofie van Spinoza en Martin Heidegger en over toegepaste filosofie [en.wikipedia].