zondag 2 juli 2017

Komende week in Groningen weer een Collegium Spinozanum

Zoals het programma laat zien krijgen de deelnemers vanmiddag een City tour aangeboden. Daarna, vanaf dinsdag, ziet het programma van het Collegium Spinozanum II er best volgeladen uit. Er zijn weinig deelnemers uit Nederland te ontwaren.

Sunday 2 July
    15:00-17:00  City Tour of Groningen
Monday 3 July
    15:30-20:00  Registration and Welcome
Tuesday 4 July
      9:30-11:15  Karolina Hübner (Toronto): "Spinoza on thinking and minds"; discussion
    11:30-13:15  Beth Lord (Aberdeen): "Spinoza and Equality"; discussion
    15:00-15:30  Anna Tomaszewska (Jagiellonian): Kant’s Religious Rationalism and Spinoza"
    15:30-16:00  Oliver Istvan Toth (Eotvos Lorand/Klagenfurt): "Spinoza’s theory of intellect: Alexandrian, Averroist, Themistian or Cartesian?
    16:00-16:30  Christopher Noble (Villanova): "Automata in Spinoza’s Critique of Descartes in the Tractatus de Intellectus Emendatione"
    16:30-17:00  Stephen Zylstra (Toronto): "Spinoza and Some Protestant Scholastics on Emanation and Immanent Causation"
    17:15-18:30  Reading Group (Andrea Sangiacomo, Toronto, chair): Principles of Cartesain Philosophy, selection
Wednesday 5 July
      9:30-11:15  Wiep van Bunge (Erasmus U Rotterdam): "Tractatus theologico-politicus: Triumph and Failure"; discussion
    14:30-15:40  Aurelia Armstrong (U Sydney): "On becoming what one is: Spinoza"; discussion
    15:00-15:30  Keith Green (East Tennessee State): "Spinoza on Turning the Other Cheek"
    15:30-16:00  Sanja Särman (Hong Kong U): "Spinoza’s Dual Concept of Perfection"
    16:00-16:30  Marta Libertà de Bastiani (Roma Tre/ENS Lyon): "Glory, Pride and Ambition: Between Spinoza and Roman Thought"
    16:30-17:00  Tobias Sebastian Dreher (Ludwig-Maximilians-U Munich): "Condition and Immanence: Education in Spinoza"
    17:15-18:30  Reading Group (Henri Krop, Erasmus U Rotterdam, chair): "Pierre Bayle"
Thursday 6 July
      9:30-11:15  Martin Lenz (Groningen): "Spinoza on the Conatus of Ideas"; discussion
    11:30-11:55  Steph Marston (Birkbeck Coll London): "Tumult, indignation...Trump?"
    11:55-12:20  Jason Yonover (Johns Hopkins/Yale): "Spinoza on Power"
    12:25-12:50  Philip Waldner (Klagenfurt): "Spinoza on the forces of law: a political perspective"
    Free afternoon  Guided trip to Spinoza's house in Den Haag
Friday 7 July
      9:30-11:15  Lodi Nauta (Groningen): "Spinoza and the Limits of Philosophical Language"; discussion
    11:30-12:00  Robert Matyasi (Toronto): "Spinoza’s two concepts of parthood"
    12:00-12:30  Sarah Tropper (Alpen-Adria-U Klagenfurt): "‘Form’ as a Limiting Term in Spinoza’s Conception of Species"
    12:30-13:00  Elaina Gauthier-Mamaril (Aberdeen): "What is individual agency for Spinoza?"
    15:00-16:45  Michael della Rocca (Yale): "The Elusiveness of the One and the Many in Spinoza: Substance, Attribute, and Mode": discussion
    17:00-17:30  Kyle Driggers (North Carolina): "Tschirnhaus’ Question, Revisited: Why We Can Conceive Only Two of God’s Attributes"
    17:30-18:00  Stefanos Regkas (Panteion U): "The quatenus function: an approach of Spinoza’s theory of the attributes"
    18:00-18:30  Li-Chih Lin (Groningen): "Geometrical Method as the Spinozist Philosophical Language"
    18:30-19:00  Timon Boehm (ETH Zürich): "The power to act: A new approach to link 'metaphysics' and 'ethics' in Spinoza" (Abstract, short presentation)
Registration deadline is June 1. University Housing is no longer available, but it is possible to sign up for a waiting list, should any option become available.

In september gaat verschijnen LE CLAN SPINOZA van Maxime Rovere

Een m.i. belangrijke gebeurtenis!

Édition Flammarion kondigt het aan als zowel een roman als een onderzoek, omschrijft het als fiction historique et philosophique en rubriceert het onder Litterature & Essais Litterair:

LE CLAN SPINOZA. Amsterdam 1677 L'invention de la liberté. Un roman / une recherche de Maxime Rovere. Édition Flammarion gaat 27 september 2017 verschijnen
Ook is er al een website over geopend: http://www.leclanspinoza.com/

die duidelijk laat zien dat dit een belangrijke uitgave gaat worden. Maxime Rovere is dan ook niet zomaar iemand, maar een belangrijk Spinoza geleerde. Hij doceert momenteel aan de Universiteit PUC-RJ Rio de Janeiro (Brazilië). Links een eerder werk van hem [cf. blog].
Op de website is te lezen dat van 5 - 7 oktober 2017 aan de Universiteit Utrecht een conferentie « Resisting Spinoza : Bouwmeester, Van den Enden and Kerckrinck’s objections to Spinoza’s intellectualism. » en een Colloqium zal worden gehouden: « Meeting Spinoza: Books, Letters, Networks, Personal Encounters » [cf.] Op de website van de Universiteit Utrecht is hierover nog niets te vinden... wel op 't spinozaresearchnetwork en op historici.nl en Chris Meyns had er op 12  jan. 2017 een tweet over.
 
 

Georg Samuel Francke (1763 - 1840) won in 1805 Deense prijsvraag over het Spinozisme


Na de zgn. Pantheismusstreit ofwel Spinozastrijd die aan het eind van de 18e eeuw in Duitsland had gewoed, werd - zeker in Duitsland - in het begin van de 19e eeuw Spinoza's filosofie hét voorbeeld van het dogmatisme van vóór Kant. Het bewustzijn van de historische betekenis van Spinoza groeide almaar, vooral in de in die periode opkomende filosofiehistorische uiteenzettingen. In eerste instantie waren het vooral theologen (zoals Christian Garve, Christoph Friedrich Ammon en Friedrich Schleiermacher) die in het kielzog van Jacobi's Boek Über die Lehre des Spinoza, Spinoza's "theologie" bespraken - vooral uiteraard zijn Godsbegrip vroeg veel aandacht.

In dat debat mengde zich ook de pastor Georg Samuel Francke, die als enige inschreef op een prijsvaag die de Koninklijke Deense Akademie der Wetenschappen op 20 juni 1803 uitschreef en nog eens in 1804 herhaalde. In 1805 kreeg Francke de prijs, hoewel de Akademie zich niet geheel in Francke's tekst kon vinden.

In de loop van de 19e eeuw werden het steeds minder theologen die het Spinozadebat beheersten. Meer en meer werd hij vergeleken met Descartes en Leibniz, ofwel met  Kant, Fichte, Schelling en Hegel, waarbij werd nagegaan wat hij, Spinoza, over de hoofdproblemen van de filosofie te zeggen had. Vooral Friedrich Adolf Trendelenburg werkte in 1850 de "grondgedachten" van Spinoza nader uit.

Enfin, alle reden om eens een blog te wijden aan deze Francke over wie ik hierna een tekst overneem van ene JFG in: Heiner F. Klemme & Manfred Kuehn (Eds.), The Bloomsbury Dictionary of Eighteenth-Century German Philosophers. Bloomsbury Publishing, 2016, p. 233-234 - books.google Ik begin echter met de uitvoerige titel van Franckes gepubliceerdetekst:

Versuch über die von der erlauchten Königlich-Dänischen Gesellschaft der Wissenschaften zu Kopenhagen im Jahr 1805 bekannt gemachte Preisfrage: “Quaenam fuere recentiore ac recentissimo aevo fata Spinozismi, si tamen verus est, qui hodie a quibusdam perhibetur Spinozismus. Nocuitne an profuit rei philosophicae in universum et speciatim Philosophiae de Deo?” Oder über die neuern Schicksale des Spinozismus und seinen Einfluβ auf die Philosophie überhaupt und die Vernunfttheologie insbesondre. Eine Schrift welche den für 1805 ausgesetzen Preis erhalten hat. (Schleswig, 1808) – books.google



Spinoza-tekening naar Samuel Hirszenberg (1865 – 1908)

Cetin Balanuye‏ twitterde op 29 juni een foto waarop een schilderijtje met een tekeningetje van Spinoza naar "Spinoza wyklêty" (geëxcommuniceerde Spinoza) van Samuel Hirszenberg uit 1907 [cf. blog]

zaterdag 1 juli 2017

Arvo Pärt, Spiegel im Spiegel

Kom, laat ons luisteren naar Arvo Pärt, "Spiegel im Spiegel" voor viool & piano (gecomponeerd in 1978); Tasmin Little, viool, & Martin Roscoe, piano. EMI Classics, 1994  (duurt 8 min)

Twee Spinoza-boeken van René Willemsen

René Willemsen (Amsterdam, 1953) studeerde economische geschiedenis aan de UvA. Hij promoveerde in 1988, waarna hij 25 jaar werkzaam was in de financiële sector.
Hij verdiepte zich in de economische geschiedenis van Nederland en begon zich gaandeweg ook voor filosofie te interesseren, in eerste instantie voor Spinoza maar later ook voor andere grote denkers.
Van juni 2011 – juni 2015 was hij lid van het bestuur van de Vereniging Het Spinozahuis.
Hij publiceerde eerder De adagia van Michel de Montaigne, waarover hij tijdens de zomercursus van de VHS in 2012 een avond vulde (en een relatie legde tussen Montaigne en Spinoza; cf. blog)

Dit jaar komt hij met twee boeken, waarin Spinoza een grote rol speelt.
In april zou bij uitgeverij Klement verschijnen, maar is volgens mij althans volgens Bol.com nog niet uit, volgens Boom voor juli 2017 verwacht, 11 juillet 2017 volgens amazon.fr:


René Willemsen, Ontspoord eigenbelang. Essay over Spinoza en economische complexiteit.

Geïnspireerd door Montaignes Essais tast René Willemsen onontgonnen terrein af. Hij zoekt en vindt onverwachte parallellen tussen Spinoza, misschien wel onze grootste filosoof, en de economen die na de kredietcrisis van 2008 een nieuw economisch paradigma propageren, de complexiteits-theorie. We maken kennis met bekende en minder bekende Nederlandse denkers als Hugo de Groot, de gebroeders De la Court en Franciscus van den Enden.
Ontspoord eigenbelang illustreert hoe ‘nieuwe’ ideeën veelal hun oorsprong vinden in de rijke intellectuele traditie van de Verlichting.
[cf. Klement en voorjaarsfolder]

 

En eind juni verscheen zijn eerste roman:
René Willemsen, Het onvoltooide leven van Thomas. Nobelman, Uitgeverij. 164 pagina's  |  ISBN 9789491737251  | 29 juni 2017

"De roman Het onvoltooide leven van Thomas gaat over vriendschap, schuld en boete, en de zoektocht naar zinvolle levensovertuigingen. Henri en Thomas zijn vrienden die veel interesses delen; ze wandelen graag en bespreken de belangrijke gebeurtenissen uit hun leven. Thomas draagt een trauma met zich mee dat hij in Parijs in de meidagen van 1968 heeft opgelopen. Henri is een einzelgänger die al vroeg de weg naar de filosofie heeft gevonden. Hij probeert tijdens wandelingen Thomas te winnen voor de filosofie van Spinoza en het schuldgevoel dat hij meedraagt af te werpen.
Dan volgt een dramatische episode: Thomas komt weer in contact met zijn voormalige vriendin. Ze blijkt ongeneeslijk ziek te zijn en haar leven als voltooid te beschouwen. Hij stemt ermee in aanwezig te zijn bij haar zelf gekozen einde, maar de gevolgen zijn ingrijpend. Biedt het Humanisme hen voldoende houvast om het leven te doorstaan? Dit spannende met afwisseling geschreven verhaal kan met recht een Spinozistische roman worden genoemd." Aldus de uitgever.
Hier al een eerste recensie.

John Caird, Spinoza (1888) - Introduction

Frontspice van John Caird, Spinoza (1888, in de 'Philosophical Classics' van Blackwood).
Hier nog eens gepubliceerd, daar Spinoza er zo fraai mee omlijst is. Zulke versierselen worden niet meer gemaakt.
Cf. blog over John Caird. De heruitgave is te bestellen bij Amazon.
Hieronder neem ik zijn niet onaardige "Introduction"  over: