maandag 4 februari 2019

Was 't gedichtje onder #Spinoza’s Opera-portret van Dr. Johannes Bouwmeester?


K.O. Meinsma opperde in zijn Spinoza en zijn Kring. Historisch-kritische studiën over Hollandsche vrijgeesten op p. 445 over ‘het Latijnsch gedichtje’: “vermoedelijk van Dr. Bouwmeester.” Waarop hij dat vermoeden baseerde, vertelde hij niet. Mij is niet bekend dat iemand heeft aangetoond dat het werkelijk van Johannes Bouwmeester is.
Karel D’huyvetters bracht deze maand op zijn website een fraaie vertaling door Paul Claes, waarboven hij als titel de stellige bewering plaatste dat het gedichtje van de hand van Bouwmeester is. Ik plaats daar dus een vraagteken bij. Maar een mooie vertaling is het.

#Spinoza-tekening voor $14.99 te koop bij Marusya Chaika, artist, designer, illustrator


Maurice Hoogendoorn in Nederlands Dagblad over de voorstelling #Spinoza


zaterdag 2 februari 2019

#Spinoza en Simon van der Stel (5)

Vandaag verscheen het vijfde deel van Wim Goris’ zoektocht naar de mededeling van journalist Peter Kolbe (1675-1726) dat hij bij een bezoek dat hij bracht aan de gouverneur van de Kaap de Goede Hoop, Simon van der Stel (1639–1712), op een tafeltje, naast de Koran en het boek van Flavius Josephus over de Joodse oorlog, de Ethica van Spinoza had zien liggen.

Deze keer gaat hij vanuit de vrienden- en contactkringen van resp. Spinoza en Simon van der Stel na wie de laatste eventueel over Spinoza had kunnen vertellen.
Zijn samenvattende conclusie luidt: "Veel van Simon van der Stels vrienden waren bekend met Spinoza. Maar er is geen aanwijzing dat iemand in de Contactkring Simon van der Stel aan hem een boek van Spinoza zou hebben gegeven, of met hem over Spinoza zou hebben gecorrespondeerd. Het  onmogelijke kan niet bewezen worden." De laatste zin is eigenlijk overbodig, want waar het hier om gaat is namelijk wel mogelijk, maar het is nog niet gelukt om dat aan te tonen. Door de pogingen om die mogelijkheid na te speuren komen we, zoals ik in het vorige blog al schreef, heel wat geschiedenis te weten...

Ik heb nog twee opmerkingen en een constatering:

[1] Er wordt twee keer naar dit blog verwezen, maar niet naar de beoogde pagina's. De eerste keer zal bedoeld zijn te verwijzen naar het blog "Coenraad van Beuningen (1622 - 1693) zou Spinoza op z’n sterfbed bezocht hebben;" de tweede keer ofwel naar het blog "Spinoza-excursie 2014 [5] Spinoza in Voorburg," of het blog "Yirmiyahu Yovel en het 'hoe joods zijn' van Spinoza," of nog een ander blog. Ik geef deze verwijzingen voor het geval iemand er naar op zoek wilde gaan.

[2] Onder hun afbeeldingen zijn de namen van Johannes Hudde (1628-1704) en Christiaan Huijgens (1629-1695) verwisseld (dat heb ik in de afbeelding boven gecorrigeerd).

Tot slot het is opvallend hoeveel er nog door het Spinozaweb wordt gemist. Ook ik heb al in enige blogs op lacunes moeten wijzen.

Theatermonoloog #Spinoza krijgt van NRC slechts twee stippen

vrijdag 1 februari 2019

Siegfried Grzymisch (1875 - 1944) promoveerde magna cum laude op #Spinoza


Geboren in het Poolse Pleschen in een joods gezin op 4 augustus 1875, kreeg Siegfried Grzymisch na zijn gymnasium aan het Królewskiego Katolickiego Gimnazjum [Koninklijk Katholiek Gymnasium] in Chełmno, zijn opleiding aan het Theologisch Seminarium in Breslau, waar hij bij Jacob Freudenthal in 1898 promoveerde tot doctor in de filosofie op de dissertatie Spinozas Lehre von der Ewigkeit und Unsterblichkeit. [Inaugural-Dissertation zur Erlangung der philosophischen Doctorwürde].
In 1903 werd hij gedurende een jaar de kehillah's rabbijn in Schneidemühl. Hij werd rabbijn in Piła, Magdeburg, Gdańsk en Karlsruhe. Van 1911 tot 1940 werd hij districtsrabbijn en lid van de raad van bestuur van het joodse weeshuis van Baden, in Bruchsal.
Bruchsaler Synagoge nach der Zerstörung in 1938
Tijdens de Reichspogromnacht werd de synagoge in Bruchsal in de vroege uren van 10 november 1938 in brand gestoken. Dr. Siegfried Grzymisch die toen districtsrabbijn in Bruchsal was, werd samen met andere joodse burgers in „Schutzhaft“ genomen [cf.].  Van 11 november 1938 tot 2 december 1938 werd hij in het concentratiekamp Dachau gevangen gezet. Op 22 oktober 1940 werd hij gedeporteerd, eerst naar het interneringskamp Gurs in Frankrijk en later naar het verzamelkamp Drancy, net buiten Parijs, vanwaar hij en z’n vrouw Karola tenslotte op 7 maart 1944 naar het vernietigingskamp Auschwitz werden overgebracht, waar ze vermoord werden.

Nadat ik het bovenstaande van diverse zijden (zie bronnen onder) bij elkaar gesprokkeld had, ontdekte ik deze encyclopedische informatie [met het gymnasium blijkt het toch anders te zitten?]:

Lisa Shapiro over hoe we volgens Descartes en #Spinoza de wereld ervaren [2]


In vervolg op het blog van 30 jan. 2019 ga ik in dit blog nader in op het hoofdstuk van
Lisa Shapiro, “How We Experience the World: Passionate Perception in Descartes and Spinoza” dat verscheen als hoofdstuk 11 in het mede door haar geredigeerde boek: Martin Pickavé and Lisa Shapiro (eds.), Emotion and Cognitive Life in Medieval and Early Modern Philosophy. Oxford University Press, 2012 [cf. ook oxfordscholarship]
Shapiro geeft het genoemde artikel als PDF op haar website, maar op een manier die niet op tablet te lezen is of te printen.  Ze geeft er echter ook een draft.

Het is geen eenvoudig artikel, maar de moeite van bestudering zeker waard: er valt e.e.a. van op te steken.