Waar je een oude man uit Spinoza's tijd nog voor kunt gebruiken...

Zie hoe Rembrandt van Rijn's Oude man in een leunstoel, 1665 [Uffizi Gallery, Florence] meervoudig wordt ingezet.

Outsiders met soms verrassend nieuwe inzichten op Spinoza’s filosofie

Niet alles wat ik op mijn speurtochten naar Spinoza op internet tegenkom, geef ik hier aandacht. Maar nu kwam ik onlangs een paar interessante teksten tegen van universitaire filosofen voor wie Spinoza niet het eerste en hoofd-onderzoeksobject is, maar die zich ook waagden aan een studie over zijn filosofie. Ik typeer ze daarom als outsiders, maar die kunnen soms verrassende inzichten aanbieden. [En ik kwam nog een aantal kennelijk illegaal op internet geplaatste boeken tegen; ik moet nog even bedenken hoe ik daarover ga bloggen].

[1]

Owen Hulatt is a Teaching Fellow at the University of York. His research specializes in Adorno’s aesthetics and epistemology, together with Husserl’s phenomenology, Marxist materialism, Critical Theory, and theories of recognition. He is currently preparing a monograph on Adorno’s theory of philosophical and aesthetic truth.

Een werk over esthetica dat hij redigeerde, Aesthetic and Artistic Autonomy, en dat in 2013 bij Bloomsbury uitkwam is nu uitgebracht in het ‘open domein’ en te vinden op archive.org

De Spinoza van Mirjam Somers

Bij de ISVW worden de programma’s gegeven van de Nacht(en) van de Filosofie die over twee weken, op 30 maart 2018 in Amsterdam en 31 maart in Rotterdam worden gehouden.

In de Nacht van de Filosofie in Amsterdam zal de wandgrote samenvatting te bezien zijn die Mirjam Somers gedetailleerd uittekende van een filosofieboek, te weten van Een beestachtige geschiedenis van de filosofie van Erno Eskens (ISVW, 2014).
Eskens "laat zien hoe filosofen in de loop van de geschiedenis hebben gedacht over dieren, en over de menselijke uniciteit. Wat maakt ons uniek? Wat maakt ons tot mens en hen tot dier? Aan de hand van deze vraag wandelen we door de geschiedenis van de filosofie." En Mirjam Somers heeft die wandeling dus uitgetekend.
Die wandgrote tekening staat op de website van de ISVW gedigitaliseerd  en kan hier alleen sterk verkleind worden weergegeven.

 

Ik haal daar twee stukken uit die over Spinoza gaan en heb daar een opmerking bij.

Spinoza-projectie

[voor toelichting zie t blog van 11 maart 2018]

“In Spinoza’s Ethica” wil een boek zijn dat de Ethica afstoft en Spinoza onder het Spinozisme vandaan wil herontdekken.

Vandaag kreeg ik de prospectus toegezonden van een boek dat afgeopen vrijdag is verschenen:

André Pessel, Dans l’Ethique de Spinoza. Klincksieck [Collection: « Critique de la politique »], 9 maart 2018. [ik geef hierbij deze PDF door]

André Pessel, geboren in 1935, was meer dan 25 jaar hoogleraar khâgne (voorbereidingsjaar) aan het lyceum Louis-le-Grand, en meer dan twee decennia hoofd van een seminarium aan de Ecole Normale Supérieure, waar hij hele generaties studenten opgeleid heeft in het lezen van Spinoza. Hij schreef daarbij ook over Montaigne, Charron, Descartes, Pascal, enz.. De bevrijdende invalshoek van zijn lezingen was altijd die van scepticisme en zijn hedendaagse herlezingen, met name via Husserl en Desanti. Hij heeft over de hele wereld lesgegeven (Chicago, Montreal, Santiago de Chile, Rome, enz.). Hij stichtte met Michel Serres, in 1985, het Corpus van de Franstalige filosofische werken bij Éditions Fayard. Dit is zijn eerste boek dat Klincksieck publiceert. Je vindt erin, aldus de uitgever, de rijping van al zijn Spinozistische reflectie. Hij zou heden dan ook in Frankrijk een van de grootste lezers van Spinoza zijn (dat kan kloppen: de Duitse Spinoza Bibliografie kent hem nog niet als auteur). De ambitie van de auteur, die ik in de titel van het blog heb weergegeven, druipt ervan af.  Ik ben benieuwd of hij het waar kan maken.

Hoeveel gezeur zal er ontstaan over het boek 'Filosoferen maakt een eind aan al het gezeur' van dé Nederlandse ‘Spinoziana’?

Het was al langer bekend dat het ooit zou komen, maar nu staat het op punt van uitkomen. De website van de uitgever ISVW heeft het nog niet, maar bol.com laat zien dat volgende week vrijdag 23 maart 2018 gaat verschijnen:

Francien Homan, 'Filosoferen maakt een eind aan al het gezeur' -  de woorden van Miriam van Reijen. ISVW Uitgevers, 2018

De toelichting husselt de volgorde in haar biografie enigszins door elkaar (m.n. promoveren en emigreren zijn omgewisseld), maar geeft m.i. toch wel een redelijk beeld:

“Miriam van Reijen is praktisch filosoof. Ze stelt dat veel van de belemmeringen die we ervaren alleen in theorie bestaan, niet in de praktijk. Door kritisch na te denken en je bewust te zijn van je gedachten kun je veel problemen meteen oplossen. Deze visie vormt een rode draad in haar veelbewogen leven. Keuzestress? Kent ze niet. Filosofie studeren, lesgeven op verschillende hogescholen en universiteiten, promoveren op Spinoza, emigreren naar Nicaragua en vervolgens weer terugkeren, onderzoek doen: als ze iets wil, dan doet ze het.

Het boek is een portret van Miriam en haar filosofie, die in de traditie van de stoïcijnen, Spinoza en Sartre staat. Daarnaast is het een praktisch handboek voor iedereen die weleens ergernissen of twijfels ervaart. Je kunt erover zeuren, maar je kunt er ook over filosoferen.”

Spinoza - Malebranche

Vandaag, ja precies vandaag (maar het wordt nog niet vermeld op hun twitterpagina *), verscheen bij ENS Éditions onder redactie van Raffaele Carbone, Chantal Jaquet & Pierre-François Moreau

Spinoza-Malebranche. À la croisée des interprétations [cf. html, PDF met beschrijving en inhoudsopgave]

In de gegeven informatie wordt niet vermeld dat het boek (mede) een resultaat is van een studiedag "Spinoza-Malebranche, réceptions croisées” die in oktober 2015 werd gegeven (maar dit blog verzamelt en bewaart wel eens wat…).